Ôi! Những con đường Saigon

Phan Nghị - Viết tại Sài G̣n ngày 27/09/2003

Nếu có mồm, ắt hẳn những con đường Sàig̣n sẽ phải kêu thét lên: "Quá tải rồi! Đừng đùn xe ra nữa!" Trên thế giới, làm ǵ có thành phố nào lại có nhiều loại xe cộ đến như vậy? Nào là xe đạp, xe ba gác đẩy tay, xe ba gác gắn máy phun khói mù trời và kêu phành phạch bởi tuổi đời của nó chí ít cũng năm mươi có lẻ, rồi Honda, Suzuki, Yamaha, City, Angel Sun mà giới b́nh dân quen gọi là Eùn Sù, rồi Lifan, River... Không những thế lại c̣n có cả những loại xe lai căng đầu Nhật đít Tàu hoặc đầu Đại Hàn và đít Thái Lan, nghĩa là tùm lum tà la, vung vít. Vẫn chưa hết. V́ c̣n những chiếc xe buưt to lớn kềnh càng giá như ở các nước khác th́ người ta đă quẳng chúng ra nghĩa địa từ lâu, nhưng ở đây chúng vẫn lăn bánh như thường, để cho những anh lơ xe bặm trợn có dịp hô hoán loạn xạ. Mỗi lần muốn tạt vào lề đường để ghé trạm, anh ta lại đập thùm thụp vào thành xe rồi toác cái mồm ra mà kêu inh lên: "Tránh ra! Tránh ra nào!" Cứ làm y như là dẹp đường để cho các quan nhớn quan bé đi kinh lư. Rồi lại c̣n xe lôi, xe taxi, ô tô nhà mà chủ nhân của nó xuất thân là dân cổ cày vai bừa cho nên lúc xuống xe cũng không biết mở cửa phía nào cho đúng luật! Nhưng khủng khiếp nhất và đáng sợ nhất là những chiếc xe tải 12 bánh, 16 bánh với cái rờ moóc dài thọng. Ai vô phúc thiểu âm đức bị nó cán, th́ cho dù có đội mũ sắt và mặc áo giáp như các hiệp sĩ thời Trung cổ, người ngợm cũng nát bét ra.

Theo sở Giao thông công chánh (GTCC) Saigon, tai nạn giao thông qua 9 tháng đầu năm 2002 ở thành phố vẫn ở mức rất cao: 1.029 người chết, 2057 người bị thương qua 1.926 vụ tai nạn. Một nguyên nhân chủ yếu là sự gia tăng quá nhanh xe hai bánh gắn máy. B́nh quân mỗi ngày tại thành phố có 1.400 xe gắn máy được đăng kư mới. Trong khi đó số người học luật giao thông và được cấp bằng lái xe lại không theo kịp lượng xe mới.

Thiết tưởng cũng nên biết thêm rằng xe cơ giới tại thành phố tăng 15-20%/năm trong khi đường sá chỉ tăng 1%/năm (hiện nay số lượng xe tăng gấp 9,5 lần so với thời điểm 1975). Năm 1975, một xe trung b́nh có 5,5 mét vuông đường, c̣n bây giờ chỉ dưới 1 mét vuông/xe. "Phố phường chật hẹp người đông đúc", đă không bồng bế nhau lên non mà ở, người ta cứ ùn ùn về Saigon để kiếm ăn. Cộng thêm vào đó lại c̣n có cái hiện tượng "người người mua xe, nhà nhà tậu xe"! Một gia đ́nh ở Saigon, trừ phi nghèo mạt rệp th́ đành chịu cọc cạch cái xe đạp, c̣n nếu không, họ phải ráng xoay sở hoặc vay nợ kiểu "tín dụng đen" xanh xít đít đui để mua một chiếc xe Tàu làm phương tiện sinh nhai. V́ xe Tàu rẻ rề. Có một dạo chỉ cần có một lạng vàng (khoảng 5 triệu 8.00.000đ) là người ta có thể rước về một chiếc xe Tàu. Bọn "bờ lờ" (tiếng lóng: buôn lậu) c̣n rỉ tai nhau bảo rằng mua tại chỗ ở bên ấy chỉ có 150 USD/chiếc.

Cái ông bạn láng giềng khổng lồ sông liền sông núi liền núi này đối với nhân dân ta thật vô cùng tử tế. Họ chăm sóc chúng ta từng li từng tí, đưa sang bán cho chúng ta toàn những thứ hàng hoá thặng dư, từ hộp tăm xỉa răng, đũa tre, đũa gỗ, bật lửa (với 1.000đ, bạn có thể mua được 3 cái bật lửa Tàu, tức là bỏ ra 1 đô la là bạn có ngay 45 cái bật lửa), rồi chén bát bằng sứ hay bằng nhựa, tất cả đều rẻ như bèo. Li kỳ rùng rợn hơn nữa: một bộ com lê có cả sơ mi và cà la hoách chỉ bán với giá 150.000đ, chỉ vừa bằng công may mộĩt cái quần và một sơ mi!

Bây giờ bước ra đường là đụng phải hàng Tàu, xe Tàu. Người Saigon có câu "muôn nẻo xe Tàu" để chỉ t́nh trạng xe Tàu tràn ngập vượt xa những xe Nhật, xe Đại Hàn, xe Đài Loan, xe Thái Lan, xe Indonesia. Người ta tính ra rằng nếu đem xếp hàng tất cả các loại xe từ xe đạp, xe ba gác, xe lam, xe lôi, xe hốt rác, xe đẩy của những bà bán hàng rong, rồi ô tô nhớn, ô tô con th́ đường phố Saigon sẽ kín mít không c̣n chỗ len chân.

Đương nhiên tai nạn giao thông xảy ra như cơm bữa. Có những trường hợp tai ương như từ trên trời sập xuống. Một bác tài đang lái chiếc xe tải chợt phát hiện trong ca bin có một con rắn lục ngóc đầu lên và sắp ḅ lên phía tay lái. Bác hoảng hốt, rụng rời tay chân, và loạng quạng để xe quệt vào hai người đi xe gắn máy, rồi tông luôn vào một chiếc xe chở bia mới chịu dừng lại.

Nhưng thê thảm nhất là vụ tai nạn giao thông trên cầu Tân Thuận. Một chiếc xe tải đang xuống dốc th́ bị đứt thắng. Xe lao đi vùn vụt. Tài xế cuống quưt. Chiếc xe quệt vào những người ở bên trái và cũng không buông tha những người đi xe ở bên phải. Kết cuộc: hai thanh niên, người găy chân, kẻ găy tay được đưa đi cấp cứu. Và hai người khác, một nam một nữ chở nhau trên chiếc Dream th́ bị chết tại chỗ. Điều đáng thương nhất: một người là chú rể, một người là cô dâu. Có những tai nạn hết sức ấm ớ khiến người ta dở khóc dở cười. Tới ngă tư, thấy đèn đỏ, tất cả xe cộ đều dừng lại. Và những xe gắn máy, theo thói quen, đều vượt lên đứng trước ô tô. Bất ngờ, một chiếc xe tải ở phía sau phóng tới, định dừng lại nhưng không dè bị đứt thắng. Thế là những xe ở phía trước bị tung hê hết. Tại Saigon. phần lớn các xe tải đều quá đát, nhất là xe buưt. Theo sự tiết lộ của ông Nhà nước. chỉ có 60/2.400 xe buưt đang lưu hành là đạt tiêu chuẩn. Lỗi kỹ thuật luôn thuộc về hệ thống thắng (chiếm khoảng 74% số xe không đạt tiêu chuẩn). Một chiếc xe mà thắng không ăn th́ có khác chi hung thần trên đườụng phố, có thể gây chết chóc bất cứ lúc nào. Những xe quá đát ấy không chỉ là hung thần, là tử thần mà c̣n là thủ phạm của những vụ ách tắc giao thông.

Khoảng 4 giờ chiều ngày 23-10-2002, trên cầu Tân Thuận, một chiếc xe container bị chết máy trên dốc cầu (phía Quận 7), và hai giờ sau, lại thêm một xe container khác cũng bị hỏng máy ngay trên cầu (phía Quận 4) gây kẹt xe toàn khu vực này trong 6 giờ liền. Nhiều người lưu thông trên các tuyến Tôn Đản, Tôn Thất Thuyết và các con hẻm cũng bị kẹt cứng. Xe tải ùn tắc nối đuôi nhau kéo dài qua nhiều tuyến từ Trần Xuân Soạn, liên tỉnh lộ 15 vào đến khu trung tâm thành phố như đường Nguyễn Tất Thành, Chương Dương, Hàm Nghi... ước tính dài hơn 10 km. Nhưng tại sao những xe thổ tả đùng lăn ấy không bị tống ra nghĩa địa mà vẫn để cho chạy? Th́ cứ việc gơ vào đầu ông G.T.C.C. khắc biết. Đúng vậy. Bởi chúng phát triển với tốc độ ngựa phi, và người lái chúng luôn chạy ẩu chạy tả, bao vây, cản đầu khoá đuôi những chiếc xế 4 bánh, rồi lượn ṿng vèo như đánh vơng trên đường phố hoặc vượt trái vượt phải lu bù kèn! Để quư vị có thể h́nh dung được nỗi sợ khủng khiếp của những người buộc phải sử dụng loại xe chết tiệt này trên đường phố, xin hăy lắng nghe lời tả oán của một ông già:

Năm nay tôi ngoài sáu mươi, nói theo ngôn từ hiện đại, tôi là người cao tuổi, c̣n nói theo ngôn ngữ vỉa hè, tôi thuộc loại U70. Giá như ngày xưa th́ tôi đă ăn mừng thượng thọ từ lâu rồi. C̣n ngày nay th́ tôi vẫn lông bông lang bang như ngựa vía ở ngoài đường. Mỗi lần xách xe đi, tôi đều cẩn thận đi sát vào lề bên phải và chạy chậm không khác ǵ xe đạp. Hôm ấy tôi chạy tà tà trên đường Điện Biên phủ (Phan Thanh Giản cũ). Tôi bỗng giật bắn người khi thấy một chiếc xe đạp vượt lên từ mé bên phải với một mụ nạ ḍng ngồi trên poóc ba ga nhoài người ra đạp nhanh như máy. Saigon hôm nay, không thiếu ǵ những kẻ đi xe đạp chỉ thích ngồi phía sau cái yên để biểu diễn tài nghệ, trong lúc xe cộ đi lại như mắc cửi. Đúng là một lũ điên trong một thế giới mông muội. Chưa kịp hoàn hồn th́ chợt nghe đánh rầm: hai thằng nhóc chở nhau trên chiếc Future đă đâm vào xe tôi khiến hai xe dính vào nhau và lôi tuốt cả tôi lẫn xe từ bên phải sang phía bên kia đường. Phúc bẩy mươi đời, những chiếc xe phía sau tránh kịp và may mắn sao lại không có chiếc xe tải nào phom phom chạy tới. Hút chết, nhưng người bị sây sát tứ tung! Tôi la toáng lên và chửi bới om ṣm. Hai thằng nhóc sợ rằng nếu "cớm" đến lập biên bản th́ sẽ có nhiều sự phiền hà. Điều chắc như cua gạch: các cậu đếch có bằng lái và rất có thể chiếc Future kia cũng có một nguồn gốc đáng nghi ngờ. Chúng bèn xin lỗi ríu rít. Rồi thằng ngồi sau đổ lỗi cho thằng cầm lái.

Chung quy là tại nó măi ngắm trời ngắm đất đấy bố ạ.

Tôi biết thừa: nó mải ngắm rốn, ngắm mông của các cô nên mới đâm sầm vào tôi. Đó là cái mốt của Saigon hôm nay. Đi ra đường người ta sẽ tha hồ thưởng ngoạn một cuộc triển lăm lưu động những cái mông chỉ hở ra một tí trông ngon lành như miếng phó mát "Con ḅ cười", và những cái rốn chứa đựng cả một không gian ḥ hẹn. Nghe tôi kể lại vụ tai nạn, con gái tôi hú vía bảo:

Từ nay bố đi xe ôm cho khoẻ.

Bộ ngồi đằng sau mà yên thân à. Mày không thấy bác Hai Sung ở chung cư Bắc Hải bị què chân v́ đi xe ôm đó ư? Xe dừng lại trước đèn đỏ ở một ngă tư. Bên cạnh có một gă chở một thùng gaz ở phía poóc ba ga cũng dừng lại. Thông thường mỗi khi dừng xe, người ta đều đặt chân trái xuống đất. Nhưng thằng cha này lại đặt chân phải. Chiếc xe nghiêng về bên phải, và thùng gaz v́ buộc không chặt nên rớt xuống trúng chân bác Hai Sung. Thế là đi nhà thương bó bột.

Hay là bố đi "sô xi le" cho chắc ăn?

Ôi chao! tao ngán nhất cái thứ xế ba bánh ấy. Ḿnh ngồi đằng trước, một khi bị Honda tông là ḿnh lănh đủ. Nó ngồi nghễu nghện ở đằng sau, êm ru à. Tao có một ông bạn Việt Kiều, cũng là do hà tiện không dám vẫy taxi. Ngồi sô xi le. Bị xe tông ngă bổ chửng, thế là vô bệnh viện!

Vậy th́ chỉ c̣n đi bộ là ăn chắc nhất !

Nghe lời con bé, tôi bắt đầu đi xe "lô ca chân". Đi bộ cũng có những cái thú riêng và không những thế, c̣n là một cách tập dưỡng sinh. Ở các thành phố khác, khi đi bộ, người ta đi trên vỉa hè. Nhưng ở Saigon, mộảt số lớn các vỉa hè đều bị chiếm dụng. Bởi "vỉa hè là chợ nhân dân anh hùng". Mỗi lần người Nhà nước mở cuộc càn quyét để trả lại không gian cho người đi bộ, là nhân dân anh hùng lại chạy có cờ. Ông nhà nước đi khỏi, người ta lại bày hàng ra buôn bán như thường.

Có nhiều quăng, vỉa hè không c̣n chỗ cho người đi bộ, tôi phải đi xuống ḷng đường. Dẫu rằng lội bộ, tôi vẫn phải ngó trước ngó sau. Nhất là với những kẻ không những đă đi ngượĩc chiều mà c̣n chở những vật cồng kềnh. Thí dụ, họ vác trên vai 4-5 ống nhựa dài thọng hoặc bê tấm kiếng Trung Quốc dài 2m rộng 0,80m. Có một hôm, đang đi tà tà trong một con hẻm, tôi đă bị một thằng trời đánh vác cái ống nhựa ấy quyệt vào người, khiến tôi bổ nhào vào cái rănh nước.

Lần này th́ con gái tôi khuyên tôi cứ nằm nhà là b́nh chân như vại. Muốn mua bán sắm sửa, ăn uống cái ǵ, sai con cháu đi mua. Nhưng tôi làm sao có thể xa rời những con đường thân yêu của Saigon, những con đường ngát hương hoa dạ lư, những con đường nằm dưới ánh trăng như tráng một lớp sữa tươi.

Ôi, những con đường Saigon, nếu chúng có mồm th́ nhất định rằng chúng sẽ chửi toáng lên !

-- Con Ho Dam Tac - Nong Duc Manh (Con_Ho_Dam_Tac@hn.vnn.vn), October 07, 2003

Answers

Response to CĂ³ ai đang chĂ¡n đĂ²i hĂ´ng???

có Khĩ Đit Đơ tui đang chán đ̣i đây....tại Khĩ tui "nghèo khỗ " qwá......chác mai dề Diet Nam tự tũ cho rồi .....nhưng Khĩ tui se~ làm di chúc cho con ḍi Hùng san tin vit cồ lănh tiền băo hiễm cũa tui.......may ra mai mốt nó sẽ trù dzào 150 triệu ǵ đó.

Con 17 tấn dzàng th́ Khĩ tui tră cho nó truóc 1 tấn....dzàng này là dzàng khô....phía sau vụn cũa tui......tui gom lại mấy ngày nay....dzàng cũa tui zà dzàng cũa con chó tui....cũng hơn 1 tấn ..hy vọng ḍi Hùng nó sẽ táp nhanh táp gọn cho sạch sẽ

-- KHI ~ DI'T DO~ (khiditdoMoiRoCSHoChiMinh@damtac.net), October 07, 2003.