Vietnam - Daring to Speak Out, (Việt Nam - Táo Bạo Lên Tiếng)

Sơn Hà, Đưa lên lenduong.net, ngày 13/11/2003

Evan Williams - 22 phút, Nói tiếng Anh và tiếng Việt phụ đề tiếng Anh. Đă tŕnh chiếu trên hệ thống Australian Broadcasting Corporation (ABC), ở Úc Đại Lợi vào ngày 28 tháng 10 năm 2003.

Chiều ngày 28 tháng Mười năm 2003 vừa qua, hệ thống truyền h́nh Australian Broadcasting Corporation (ABC) đă cho tŕnh chiếu trên toàn Liên Bang Úc Châu một phim tài liệu do kư giả Evan Williams thực hiện. Phim mang tựa đề Vietnam - Daring to Speak Out dài 22 phút nói về hiện t́nh đất nước Việt Nam. Evan Williams là cộng tác viên thường trực của ABC, chuyên thực hiện những đoạn phim tài liệu mang tính mạo hiểm. Vietnam - Daring to Speak Out là một cuốn phim tài liệu mà Williams gọi là cuộc hành tŕnh đi t́m cái giá con người phải trả cho một chế độ độc đảng cai trị tại Việt Nam.

***

Dân Chúng Việt Nam C̣n Nghèo Khổ Là V́ Đâu

Phim mở ra là cảnh ruộng đồng Việt Nam bên một con kênh, phía sau những lùm cây là mặt trời lên khoảng cây sào. Không có vẻ ǵ là trù phú. Chuyển nhanh qua một cánh đồng xanh không thấy chân trời, một phụ nữ Việt Nam với quang gánh đi qua cánh đồng hoang vu. Một phụ nữ đang loay loay, phía sau là ánh mặt trời lấp lánh xuyên qua chiếc lưng gầy. Tiếng nhạc đệm mang một âm hưởng u uất của một đất nước nghèo nàn, tội nghiệp. Những thửa ruộng nhỏ xíu v́ nhiều bờ đất ngăn chia, bên trong không có một cây lúa. Những cảnh tiếp theo sao đó là tát nước bằng gàu ṣng, nhổ cỏ bằng tay, đốt cỏ,... h́nh như để chuẩn bị cho vụ mùa sắp tới. Một nông dân gầy guộc đội nón lá, cặp bên hông một cái thúng nhẹ tênh, bước đi chậm răi như chẳng có ǵ vội vàng, trước một ống kính télé từ đàng xa, được hạ thật thấp. Sau lưng người nông phu là vùng trời chói sáng cùng cảnh cây mờ khói sương. Người nông phu đi lơn tơn ngang qua một chiếc xe đạp của ai đó dựng bên bờ ruộng. Một cảnh nông thôn nghèo nàn và lạc hậu. Người dân th́ tiều tụy đáng thương.

Cùng với những h́nh ảnh chân phương và nhạc đệm nhẹ nhàng, Evan Williams nói lồng vào lời giới thiệu của ḿnh: "Việt Nam là một đất nước hiền ḥa với những chuyện thần kỳ, như là đă từng đánh bại cường quốc trên thế giới. Bên dưới cái lớp huyền thoại đó, Việt Nam đang phải đối diện với những áp lực ngay từ quốc nội. Cũng giống như Trung Quốc, đảng Cộng sản Việt Nam trong khi cố giữ quyền lực th́ lại mở cửa kinh tế thị trường và nó đang cho thấy ngày càng khó hơn".

Evan Williams xuất hiện trước ống kính, dáng người cao và gầy với nét mặt cương nghị của một kư giả nhà nghề và dạn dày kinh nghiệm. Evan Williams là một nhà phê b́nh phim, viết thường xuyên cho nhật báo Australian phát hành trên toàn Liên Bang Úc Châu. Trong qua khứ, Williams đă từng vào những nơi khó khăn để thực hiện những phim tài liệu quư giá, giúp cho thế giới hiểu được nhiều chuyện tưởng chừng bao giờ cũng là chuyện bí mật. Thí dụ như đoạn phim tài liệu về một đạo binh chỉ toàn thiếu niên sắc tộc Karen ở vùng biên giới Miến Điện, đoạn phim phỏng vấn nhóm phiến quân Hồi Giáo Abu Sayyaf hay Mặt Trận Giải Phóng Moro ở Phi Luật Tân. Người ta khó có thể h́nh dung được những tổ chức đang chống đối chính quyền như ở Phi Luật Tân, nếu không đến tận nơi và phỏng vấn chính người trong cuộc. Những phim tài liệu do Evan Williams thực hiện sẽ cống hiến sử liệu xác đáng cho nhiều người. Lần này, Evan Williams thực hiện phim: "Vietnam - Daring To Speak Out" có thể dịch là "Việt Nam: Táo Bạo Lên Tiếng", nói về những chuyện của Việt Nam mà lâu nay chưa ai nói rơ.

Trước ống kính, Williams nói với khán giả truyền h́nh Úc Đại Lợi rằng người dân Việt Nam ngày nay có vẻ dễ thở hơn nhưng với điều kiện là không được thắc mắc ǵ về sự độc quyền lănh đạo của đảng cộng sản Việt Nam. Williams cho biết đă gặp những người v́ lên tiếng chống sự độc quyền của đảng mà bị tù tội trên chục năm, đời sống bị đảo lộn. Williams nhận xét: "Chính tệ nạn tham nhũng cộng với đàn áp quyền tự do ngôn luận đă giúp làm lớn mạnh phong trào bí mật, đấu tranh đ̣i dân chủ; mà đêm nay, lần đầu tiên lên tiếng".

Một người đàn ông xuất hiện đột ngột trước ống kính, ảnh thu gần, mặt bị che mờ, nói rằng: "Đa số người Việt Nam bây giờ họ có thể hiểu ra rằng, độc đảng đồng nghĩa với độc tài, độc tài đồng nghĩa với tham nhũng,... đă tước đi những quyền căn bản của con người, cho nên họ rất là căm hận...". Giọng nói có sức mạnh nhưng cố ư nói nhỏ như để tránh bị nghe lén từ bên ngoài.

Trong dư luận, người ta có thể nghe đâu đó tiếng đồn đăi về những tổ chức chống lại đảng cộng sản Việt Nam hoạt động bí mật tại quốc nội, nhưng theo Evan Williams, đây mới là lần đầu tiên, một người phát ngôn của tổ chức lên tiếng trên hệ thống truyền thông đại chúng.

Nối theo là cảnh náo loạn của phố xá Việt Nam với những vệt đèn xe gắn máy chạy tứ tung, vô trật tự. Williams chính thức giới thiệu đây là cuốn phim về cuộc hành tŕnh đi t́m cái giá con người phải trả cho một chế độ độc đảng cai trị tại Việt Nam.

Phê B́nh Đảng Là Nói Xấu Đất Nước (?)

Một sinh hoạt được giới thiệu đầu tiên cho cuộc hành tŕnh này là một sân banh tại Sài G̣n. Các cầu thủ tí hon dợt qua dợt lại những cú đá, những cú đội đầu. Các cầu thủ tí hon này không sắp sửa ra sân thi đấu mà là sắp đóng phim ngay tại sân banh được dùng làm phim trường. Các máy quay phim, những người đánh phấn son cho tài tử, các kỹ thuật viên chạy tới chạy lui. Williams gặp đạo diễn hỏi chuyện và được cho biết ở Việt Nam đang có phong trào sản xuất phim. Những nhà sản xuất phim cảm thấy những loại phim nói về chiến tranh không c̣n ăn khách nữa mà phải làm phim xă hội, pha một chút khôi hài.

Williams giới thiệu vài đoạn phim Việt Nam do chính nhà nước thực hiện với các đề tài về ma túy, cờ bạc, đĩ điếm,... gọi là những phim giáo dục thanh thiếu niên tránh xa những tệ nạn xă hội mà đảng CSVN cho là do chế độ tư bản để lại. Williams coi đấy chỉ là những phim tuyên truyền. Williams gặp một đạo diễn hỏi về việc kiểm duyệt phim ảnh th́ đạo diễn Lê Hoàng cho biết "Nhà nước chỉ duyệt kịch bản khi làm phim bằng tiền nhà nước mà thôi. C̣n khi làm phim bằng tiền của tư nhân th́ họ tha hồ làm... Nhưng mà, nhà nước sẽ duyệt cái phim". Lê Hoàng nói xong mà khuôn mặt cứ nghệch ra, không biết ông Tây này có hiểu điều ḿnh đă nói hay không. Theo đạo diễn Lê Hoàng th́ trước kia, đảng kiểm duyệt từng phần trước khi hoàn tất phim; bây giờ th́ đảng kiểm duyệt toàn phần, sau khi phim đă hoàn tất. Williams không b́nh luận ǵ thêm ở đây. Sau đó th́ đến gặp bà Nguyễn Thị Hồng Ngát, phó Cục Điện ảnh, là người quyết định về phim ảnh. Williams được biết chính sách phim ảnh của đảng là làm phim nói về măi dâm th́ được phép, nhưng chính trị th́ không.

Tại văn pḥng làm việc của bà Ngát, Williams đặt câu hỏi về những người phê b́nh hay chống đối đảng th́ bà Ngát nói: "Ở Việt Nam, có câu nói rằng, con không chê bố mẹ khó. Chúng tôi sinh ra trong một đất nước nghèo hơn các nước khác, nhưng chúng tôi yêu đất nước của ḿnh chứ chúng tôi chẳng chê đất nước của ḿnh. Những người đứng ra gánh cái trách nhiệm lớn để mà giải phóng đất nước và bây giờ xây dựng đất nước th́ đấy cũng là mục đích rất là lớn". Được một câu trả lời trật đường rầy của một cán bộ cao cấp của VC, Williams hỏi tiếp về trường hợp bác sĩ Phạm Hồng Sơn tại sao lấy tài liệu tiếng Mỹ trên Web Site của Ṭa Đại Sứ Mỹ để đọc và dịch ra tiếng Việt th́ bị bắt và bị kết tội gián điệp?

Bà Ngát trả lời: "Chẳng ai bị bắt giữ v́ cái điều ấy cả. Hiện nay th́ chả có ai bị bắt giữ v́ cái điều ấy cả. Tôi biết hiện nay những người có ư kiến trái ngược với chúng tôi... hiện nay họ vẫn sống vui vẻ ở Hà Nội với gia đ́nh...". Williams thường xuyên liên lạc với các tổ chức đấu tranh cho dân chủ ở Việt Nam như Free Vietnam Alliance (Liên Minh Việt Nam Tự Do), Australia-Vietnam Human Rights Committee để thu thập tin tức và biết hiện có khoảng 160 tù nhân chính trị đang bị giam giữ với những bản án nặng nề, có người đang bị tù chung thân. Đi đôi với lời dẫn giải, th́ những h́nh của những nhà đối kháng được đưa vào, trong đó có các ông như đại tá Phạm Quế Dương, Linh Mục Phan Văn Lợi, Thượng Tọa Thích Tuệ Sỹ, ông Hà Sĩ Phu, Trần Khuê, Nguyễn Khắc Toàn, BS Nguyễn Đan Quế, LS. Lê Chí Quang,... để nói lên một điều là Bác sĩ Phạm Hồng Sơn không chiến đấu đơn độc mà c̣n có có nhiều người khác nữa.

Williams đặt câu hỏi cho bà Ngát: "...nếu họ không bị tù v́ chỉ trích đảng th́ họ bị tù v́ lư do ǵ?". Bà Ngát trả lời: "Họ có bị bắt đi tù bao giờ đâu? Khó khăn của nó... nếu ḿnh nh́n nó bằng cái thiện chí... bằng cách ghé vai vào giải quyết những cái khó khăn như thế th́ tôi thấy thiện chí nhất. Cái cần làm nhất là cái trách nhiệm công dân của mỗi người, chứ không nên thấy những cái khó khăn, những cái sơ sót này kia để đi sâu vào cái đó để nói xấu dân tộc ḿnh, nói xấu đất nước ḿnh th́ tôi cũng phản đối những thái độ như vậy". Những câu nói của bà Ngát phản ảnh bản chất của chế độ, chuyên nói láo và đă đồng hóa đảng với đất nước, với dân tộc; hễ ai phê b́nh đảng th́ bị xem là " nói xấu dân tộc ḿnh, nói xấu đất nước ḿnh", có khi bị kết án là phản quốc.

Internet Không Phải Của Đảng Mà Bị Đảng Kiểm Soát

Evan Williams vô cùng ngạt nhiên về trường hợp bác sĩ Phạm Hồng Sơn, đọc bài trên Internet rồi dịch ra tiếng Việt, dùng email gửi cho những người trong đảng và bạn bè mà lại bị kết án là gián điệp. Williams cho biết tất cả các phương tiện truyền thông tại Việt Nam đều do đảng cộng sản Việt Nam làm chủ. Ngoại trừ Internet không phải của đảng mà lại bị ŕnh rập và kiểm soát chặt chẽ đến như vậy. Williams để cho vợ của BS Phạm Hồng Sơn tức là chị Vũ Thúy Hà xuất hiện làm chứng cho việc làm của chồng ḿnh. Chị Vũ Thúy Hà nói là chồng chị chỉ t́m hiểu ư nghĩa về Dân Chủ. Bác sĩ Phạm Hồng Sơn bị bắt và bị kết án 5 năm tù, sau khi ra tù th́ thêm 3 năm quản thúc tại gia. Chị Vũ Thúy Hà thay mặt chồng đang trong ṿng lao lư để nói với khán giả truyền h́nh trên toàn Liên Bang Úc châu, nguyện vọng của những người Việt Nam chân thành, nhân bản, yêu thương đất nước thật sự. Những điều chị Vũ Thúy Hà tŕnh bày rất đối chọi với bà Hồng Ngát. Chị nói: "...Theo như chồng tôi nói, trước đây, nghe nói rất là nhiều về dân chủ nhưng chưa hiểu thực chất nó là cái ǵ... Khi mà chồng tôi bị bắt đi một cách đột ngột như thế th́... cuộc sống của chúng tôi bị đảo lộn rất nhiều... Trong thâm tâm sâu kín của tôi, tôi chia xẻ với anh ấy... Tôi hiểu được xă hội muốn phát triển th́ phải có dân chủ. Muốn biết dân chủ th́ dứt khoát phải t́m hiểu Dân Chủ là Cái Ǵ!".

Williams cho biết rằng chị Vũ Thúy Hà thường xuyên bị theo dơi nên sự gặp gỡ với chị cùng với hai con nhỏ ở nhà một người bạn. Chị thường xuyên nói với hai con là bố chúng nó đi làm việc ở xa, nhưng chị không thể giải đáp cho con là tại sao bố nó không điện thoại về nhà thăm hỏi mẹ và các con, như bố thường làm. Evan Williams nói rằng: "Một ngày không xa, chúng nó phải được biết sự thật".

Evan Williams cho biết thêm bên cạnh bác sĩ Phạm Hồng Sơn, c̣n ít nhất 13 người khác bị tù v́ sử dụng Internet để gửi email chống nhà nước. Có người bị tù đến 12 năm., trong đó luật sư Lê Chí Quang, 32 tuổi. Williams nhận được tin từ tổ chức đấu tranh cho nhân quyền cho biết Lê Chí Quang đang phải chịu đựng chứng bệnh viêm gan và không được chạy chữa.

Bọn Gian Manh Đang Cầm Quyền Tại Việt Nam

Williams gặp rất nhiều khó khăn trong việc thực hiện đoạn phim tài liệu này. Có những cuộc gặp gỡ các nhà đối kháng phải mất đi nhiều tuần lễ để tính toán làm sao để tránh công an ch́m theo dơi; thường th́ ban đêm v́ dễ lẩn tránh hơn. Williams đă gặp được nhà văn nữ Dương Thu Hương. Bà từng là đảng viên đảng cộng sản Việt Nam, được xem là nhà văn có tiếng nói mạnh dạn biết rất rơ từ trong ruột gan đảng cộng sản Việt Nam. Bà đă viết nhiều tác phẩm tố cáo đảng cộng sản Việt Nam tham nhũng và lạm quyền nên đă có lần bị bắt giam tù. Đêm nay, trước ống kính truyền h́nh Úc Đại Lợi, bà tố cáo mạnh mẽ: "Tôi không thể tin tưởng một chút ǵ về chính phủ của ḿnh v́ đây là những con người cực kỳ hèn hạ và thấp kém, không có một tí nhân cách ǵ để tôi tin tưởng cả... Tôi hiểu rất rơ về họ: những kẻ đê tiện, những kẻ ăn cắp một cách trắng trợn, gian manh,...". Bà Dương Thu Hương cho biết những người có chút ít lư tưởng cùng thời với bà đă chết hết rồi, c̣n lại th́ đi làm quan... "...họ có vài ba ṭa nhà cho người nước ngoài thuê. Tôi th́ chọn con đường làm giặc. Bởi v́ tôi có thể chết chứ tôi không thể nhục được. Tôi cho rằng cộng tác với những con người ti tiện th́ thật là nhục nhă".

Những h́nh ảnh người dân lam lũ, nghèo khó, được thêm vào để diễn tả lời nói của nhà văn Dương Thu Hương: "Những người có quyền lực th́ buôn bán ma túy, buôn bán hàng lậu; dùng uy lực của chế độ để vơ vét tài sản của nhân dân, bằng cách biển thủ công quỹ, biển thủ tài sản quốc gia, dùng quyền lực để độc quyền trên thị trường buôn bán".

Williams đă dùng h́nh ảnh để diễn tả nhiều ư nghĩa như người ta thường nói, h́nh ảnh mang ư nghĩa bằng ngàn chữ viết. Những cảnh xe cộ dập d́u, đèn đuốc sáng choang, có một chiếc gắn máy chạy ngược chiều trên một con đường đông đúc xe cộ; diễn tả đường phố Hà Nội hỗn loạn, Sài G̣n th́ chen chúc. Có lúc thoáng vài giây lá cờ đỏ sao vàng xuất hiện với vị trí nửa chừng và bay chậm chạp từng frame như để diễn tả chế độ đang trong những ngày tàn.

Lần Đầu Việt Tân Lên Tiếng

Từ vài phút đầu tiên, Williams đă giới thiệu người cán bộ của một tổ chức đang hoạt động bí mật tại Việt Nam, với khuôn mặt bị che mờ. Nhưng chỉ đưa ra để nêu thắc mắc về một nước Việt Nam hiền ḥa, có nhân lực, có tài nguyên dồi dào mà tại sao đa số dân chúng nghèo khổ, và chính quyền th́ bị chống đối ngày một gia tăng. Những chống đối thường ít người biết đến.

Nhạc nền được chuyện đổi, ống kính nghiêng từ trên xuống, xa xa là những lùm cây, nền trời xanh quang đăng hơn, trong ruộng đă thấy có hoa màu. Ở ngoại ô Hà Nội, các thửa ruộng trước kia được làm cỏ và đắp bờ, nay đă thấy có mạ non mới vừa được cấy xong. Có thửa ruộng đang được cày xới với sức người và sức trâu trông rất khổ nhọc. Lời của Williams nói vào: "...Vào lúc mở cửa với kinh tế thị trường th́ cuộc sống như thế này không thể chấp nhận được. Những cường hào cướp ruộng vườn của nhân dân thường xuyên xảy ra ở nông thôn. Những người chống đối hoạt động bí mật, nhưng nay đă đổi chiến thuật. Đêm nay, lần đầu tiên, một phong trào đấu tranh đ̣i dân chủ ở Việt Nam sẽ tiết lộ về tổ chức của họ. Đó là Việt Tân".

Trong dư luận, lâu lâu có nghe nói đến tổ chức này, tổ chức nọ. Nhưng chưa bao giờ chính tổ chức ấy nói trước công chúng qua một hệ thống truyền thông đại chúng. Cũng người đàn ông đă xuất hiện ở những phút đầu tiên, mặt bị che mờ đi, bây giờ nói lên: "Tôi là đảng viên Việt Nam Canh Tân Cách Mạng Đảng, gọi tắt là Việt Tân. Tiếng Anh là Revolutionary Party to Reform Vietnam". Ống kính được hạ xuống thấp để lấy hết phía sau lưng người đảng viên Việt Tân lá cờ nền xanh dương, ở giữa có một hoa trắng sáu cánh trông giống như hoa mai. Williams nói: "Việt Tân có hàng ngàn đảng viên ở khắp nơi trong nước và hải ngoại. V́ sự an toàn, một người được chọn làm người phát ngôn và yêu cầu được che mặt để bảo đảm tính mạng". Đảng viên Việt Tân: "Sau khi quư vị rời khỏi đây mà tôi bị bắt th́ tôi có thể bị thủ tiêu". Williams cho biết: "Đây là lần đầu tiên Việt Tân nói trước công chúng". Williams muốn nói công chúng là hàng triệu những người xem truyền h́nh ở Úc Đại Lợi và có thể các nơi khác trên thế giới. Họ vừa mới biết ở Việt Nam có một đảng chính trị chống lại đảng cộng sản mang tên là Việt Tân. Cán bộ Việt Tân nói: "Trong thời điểm này th́ người dân hiểu ra vấn đề là đảng cộng sản đă lừa dối họ, bóc lột họ, lấy của họ bỏ vào túi riêng. Những đặc quyền, đặc lợi như nhà cửa, các viện trợ quốc tế, tất cả các đầu tư nước ngoài đều nằm trong tay một nhóm... c̣n đa số người dân th́ đói khổ".

Cảnh chuyển qua những h́nh ảnh di động. Ống kính được đặt trên một xuồng máy di chuyển trên một con rạch, chui qua một cây cầu xi măng, giống như những giây phút đầu của cuốn phim. Ở chỗ này là câu giải đáp cho những thắc mắc được nêu lên ở phía trên. Cảnh được thu vào ống kính chạy trên rạch nước, ngang qua những dăy nhà sàn dọc theo bờ rạch. Âm thanh nhạc đệm lớn hơn. Cảnh chạy ven bờ rạch được đưa vào màn ảnh nhỏ cùng với tiếng nói của Williams tiết lộ thêm về đảng Việt Tân. Đảng này được tổ chức thành những tổ nhỏ trong dân chúng giống như đảng Cộng Sản đă từng làm trong thời kỳ chống Mỹ. Họ thu thập những tài liệu về tham nhũng, về những bắt bớ, họ huy động tuổi trẻ, được sự hỗ trợ bí mật bởi một số nhân vật trong chính quyền. Cảm giác của khán giả như cảm thấy bên dưới những lớp giả tạo che phủ là những ḍng nước ngầm mang theo những nhân tố có tiềm năng thật lớn và chuyển đi khắp nơi trong cả nước Việt Nam.

Mục Tiêu Của Việt Tân Là Ǵ?

Mục tiêu của tổ chức này là ǵ? Đa đảng đa nguyên, tôn trọng luật pháp? Qua lời diễn giải, Williams tự nêu lên câu hỏi rồi để cho cán bộ Việt Tân trả lời: "Một số người ngoại quốc khi vào Việt Nam làm ăn thất bại, họ nói là, cả một chế độ, cả một đất nước Việt Nam là một đất nước không có luật pháp; làm ăn một cách không ổn định, thiếu trật tự. Họ không thể làm ăn ở Việt Nam.... Cản trở bước đường Canh Tân Việt Nam không phải là một nhóm người mà nguyên cả một guồng máy của một chế độ...".

Williams chen vào, hỏi người cán bộ: "Đảng cộng sản nói rằng họ chiến thắng, họ đem lại cho người dân nền kinh tế thịnh vượng. Có ǵ là sai?".

Cán bộ Việt Tân giải thích: "Người Việt Nam muốn có thay đổi bởi v́ đảng cộng sản Việt Nam đă tước đi các quyền căn bản của họ.Như tôi đă nói hồi năy là, quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, quyền được tự do mưu sinh, quyền được tự do làm ăn, quyền được b́nh đẳng trong các quan hệ xă hội".

Vừa lúc đề cập đến khía cạnh luật pháp th́ Williams trích những đoạn phim do cộng sản Việt Nam cung cấp, cảnh ṭa án xử Năm Cam. Xem qua, khán giả sẽ đánh giá một phiên ṭa của VC diễn cảnh tṛ hề trước kư giả ngoại quốc. Một người ăn mặc com-plê cà vạt đọc bản án.... trong đó, Williams cho nghe tuyên án một đồng bọn của Năm Cam bị tù 7 năm v́ tội "đánh bạc". Williams lại cho bà Hồng Ngát nói thêm vài lời nữa, nói rằng đảng cho thực hiện một cuốn phim nhựa đầu tiên "phản ánh trực diện cái vấn đề tham nhũng... động đến những người có trách nhiệm rất cao, đă... vô t́nh mà coi như là để xảy ra cái việc dẫn đến cái vấn đề tham nhũng".

Chính trị th́ đương nhiên không được nói đến, nhưng những tệ nạn xă hội th́ phải nói như thế nào để không bị đụng đến cán bộ đảng cộng sản Việt Nam? Williams cho xem một số h́nh ảnh sân khấu cải lương trong một rạp hát nào đó, và giải thích rằng thực chất vấn đề vẫn c̣n đó, không thể có cái ǵ xảy ra mà không được phép của đảng. Nhiều lắm th́ dân chúng Việt Nam nghe phê b́nh đảng và nhà nước qua các diễn viên nói bóng nói gió trên sân khấu. Trả lời trước ống kính, đạo diễn sân khấu Nguyễn Hùng Lân tỏ ra rụt rè: "..tự cảm lấy.... tự nhận thức lấy cái điều đó... tại v́ đây là một chuyện trong dân gian, trong đó người ta thấy được cái hiện tại. Ḿnh không muốn nói cụ thể...".

Một cảnh diễn ra toán bộ đội chuyên lo nghi lễ chào cờ mỗi buối sáng, cờ không kéo lên hết. Williams cho biết đàng sau những cái này là làn sóng chống đối sự độc tài toàn trị ngày một gia tăng, Và ngay sau đó, cán bộ Việt Tân xuất hiện trở lại, nói rằng: "Chúng tôi tin tưởng chắc chắn rằng tương lai gần nhân dân Việt Nam sẽ đứng lên theo chúng tôi để làm một cuộc cách mạng để giành tự do dân chủ và canh tân đất nước Việt Nam, để mở mày mở mặt với các nước năm châu bốn biển".

Williams nói vào: "Đă có lời cảnh báo đó là cuộc chiến cam go" trước khi để cho nhà văn Dương Thu Hương phát biểu: "...chế độ dựa trên ṇng súng... chính quyền xây dựng trên sức mạnh... Điều thứ hai, sự không hiểu biết và ngu dốt... không hiểu biết và hèn nhát của nhân dân. V́ nhân dân không có thói quen đấu tranh với nhà nước. Tôi nghĩ rằng họ sẽ làm đủ mọi cách ti tiện nhất... để tồn tại được lâu để vơ vét".

Tương Lai Trước Mặt

Ba mẹ con chị Vũ Thúy Hà xuất hiện trở lại, chị Hà nói với khán giả: "...Tôi nghĩ mọi cái sẽ thay đổi... Như chồng tôi đă nói với tôi là hiện tại có thể khó khăn, nhưng tương lai ở trước mắt chúng ta". H́nh ảnh hai đứa con nhỏ của chị Vũ Thúy Hà và lời nói dứt khoát đầy tự tin của chị diễn tả ư nghĩa sáng sủa của một tương lai rất gần. Tiếp theo sau đó là h́nh các thanh niên đang đấu tranh cho dân chủ đă bị bắt: Phạm Hồng Sơn, Nguyễn Khắc Toàn, Lê Chí Quang,... Williams nói: "Khó mà h́nh dung được ngày tàn của chế độ XHCN ở Việt Nam xảy ra trong nay mai. Nhưng, nếu nhân danh ổn định xă hội để mà đàn áp tự do th́ sẽ có thêm áp lực phải thay đổi".

Qua 22 phút của cuốn phim tài liệu Vietnam - Daring To Speak Out, khán giả tại Úc Đại Lợi chắc sẽ c̣n nhớ lời nói của Evan Williams ngay trong mấy phút đầu là ở Việt Nam không có tự do ngôn luận, tự do báo chí,... và những quyền tự do căn bản của con người đang bị kiểm soát bởi một chế độ độc đảng đang cai trị Việt Nam. Sự việc một cán bộ đảng Việt Tân tuyên bố nguyện vọng muốn cho đất nước được tự do dân chủ, nhưng lại phải che mặt v́ sợ bị thủ tiêu; đủ cho thế giới thấy ở Việt Nam không có tự do ngôn luận. Nhà văn Dương Thu Hương đă chỉ trích nhân dân Việt Nam hèn nhát không dám đấu tranh với chính quyền đă là một tiếng gọi, đánh thức những ai c̣n quan tâm đối với đất nước. Trong 30 giây cuối cùng, Williams đă nhắc lại những người đấu tranh ở tuổi 30, 40. Họ là những người có đủ trí khôn và khả năng để đấu tranh v́ hạnh phúc của nhân dân Việt Nam. Đảng Việt Tân hoạt động âm thầm bấy lâu, nhưng đêm nay họ đă lên tiếng qua hệ thống ABC để nói cho thế giới biết rằng đảng Việt Tân đang đấu tranh chống lại đảng CSVN, để cùng với toàn dân thực hiện cuộc cách mạng để giành tự do dân chủ và canh tân đất nước Việt Nam.

Sơn Hà - Hoa Kỳ

(Nov.2003)

-- Con Ho Dam Tac - Nong Duc Manh (Con_Ho_Dam_Tac@hn.vnn.vn), November 15, 2003

Answers

Response to Việt Nam - TĂ¡o Bạo LĂªn Tiếng 1

***

VC-Hanoi la` tu+` tu+` qua ca'c generation -de^?

xo'a bo? ha^.n thu` va` ba` con se~ QUE^N -DI QU'A

KHU+' Vietcong hung tan

U got it ?

PS: Internet NEVER que^n DI~ VA~NG cu?a Vietcong

-- Internet la` Evidence cu?a VC-Hungta`n / Hanoi ... (TrietGiaSJeduNET@aol.com), November 16, 2003.