Người Việt Online

NEW YORK 01-12 (TH)

Một ngày trước khi các nhà tài trợ họp để quyết định các khoản viện trợ và tài trợ cho CSVN trong phiên họp hàng năm dự trù vào ngày 02-12-2003, Tổ Chức Theo Dơi Nhân Quyền (HRW) kêu gọi họ phải tạo thật nhiều áp lực buộc CSVN phải cải thiện t́nh trạng nhân quyền ở trong nước.

Vào hai ngày mùng 02 và mùng 03-12-2003, Ngân Hàng Thế Giới (WB) đứng ra tổ chức phiên họp hàng năm tại Hà Nội với sự tham dự của khoảng 50 tổ chức quốc tế và các chính phủ, họp thành "Nhóm Tham Vấn Việt Nam". Phiên họp kỳ này nhằm kiểm điểm lại các kết quả đă đạt được trong những tháng qua đồng thời loan báo ngân khoản dự trù sẽ tài trợ cho Hà Nội cho năm 2004.

"Thành tích nhân quyền vốn dĩ đă tồi tệ của CSVN trong năm nay lại xuống thấp thêm nữa". Brad Adams, giám đốc điều hành Phân Bộ Á Châu của HRW nói. "Nhà cầm quyền CSVN đă bắt giữ, bỏ tù hàng lănh tụ Phật Giáo, các nhà tranh đấu nhân quyền cũng như các người thiểu số theo đạo Tin Lành ở Việt Nam."

"Các nhà ngoại giao ở Hà Nội nên gia tăng áp lực". Ông nói tiếp. "Các nhà tài trợ phải biết chắc rằng các cấp lănh đạo cao nhất của CSVN phải hiểu là cộng đồng quốc tế rất nghiêm túc theo dơi các hành động bảo vệ nhân quyền tại Việt Nam."

Cuộc đàn áp GHPGVNTN gia tăng thời gian gần đây khi CSVN không ép được họ phải sát nhập vào tổ chức Phật Giáo quốc doanh. Hồi đầu năm, người ta đă tưởng Hà Nội thay đổi chính sách cư xử với tôn giáo nói chung và nói riêng với GHPGVNTN khi cho Ḥa Thượng Huyền Quang - Viện Trưởng Viện Tăng Thống, ra khỏi nơi lưu đày Quảng Ngăi cũng như giải chế cho Ḥa Thượng Thích Quảng Độ - Viện Trưởng Viện Hóa Đạo. Nay cả hai vị này cùng nhiều chức sắc ṇng cốt của giáo hội đang bị quản chế ở các tự viện. Chỉ có 4 người là các Thượng Tọa Thích Tuệ Sỹ, Thích Nguyên Lư, Thích Thanh Huyền và Thích Đồng Thọ là có lệnh quản chế chính thức trên giấy tờ, tất các vị khác kể cả Ḥa Thượng Huyền Quang và Quảng Độ đều bị quản chế bằng "lệnh mồm".

Trong khi đó, các nhà trí thức, các đảng viên hay cự đảng viên lăo thành CSVN sử dụng Internet để thông tin hay phát biểu ư kiến cũng bị đàn áp thẳng tay. Ngoài một số người đă có án như Lê Chí Quang, Nguyễn Khắc Toàn, Phạm Hồng Sơn, Trần Dũng Tiến, nhiều người khác đang bị giam giữ không biết bao giờ mới có án như BS Nguyễn Đan Quế, ông Trần Khuê, ông Phạm Quế Dương, kư giả Nguyễn Vũ B́nh v.v..

Mới tuần qua, CSVN phải giảm án tù cho 3 người cháu của Lm. Nguyễn Văn Lư v́ quá nhiều áp lực quốc tế.

Một cách chính thức, người ta biết hơn 100 người Thượng bị bỏ tù trên khu vực Tây Nguyên chỉ v́ họ đ̣i hỏi tự do tôn giáo hoặc đ̣i trả đất canh tác truyền thống.

Các nhóm người Thượng ở ngoại quốc nói rằng c̣n rất nhiều người bị bắt bí mật và đến nay gia đ́nh của họ không biết tung tích ở đâu. Chỉ riêng trong năm nay, CSVN đă bắt giữ chính thức hơn 60 người Thượng. Hồi Tháng Tám vừa qua, CSVN đă mở đợt bắt giữ mới và khóa chặt khu vực Tây Nguyên. Nhiều đơn vị quân đội và công an đă được gửi tới khu vực này để tăng cường. Tụ tập để thờ phượng Chúa đều bị cấm. Có một chiếc điện thoại di động và gọi viễn liên ra ngoại quốc là có thể bị bắt giữ.

HRW nói rằng những người Thượng tự nguyện hồi hương hay bị ép buộc về Việt Nam sau khi đă chạy trốn sang Cam Bốt, một số bị bắt giữ c̣n một số bị quản chế. Nhà cầm quyền CSVN bắt buộc những người Thượng phải kư các tờ giấy cam kết bỏ đạo Tin Lành, đồng thời chấm dứt tất cả mọi hoạt động có tính cách tôn giáo hoặc chính trị. Thêm nữa, CSVN c̣n ép buộc người Thượng "t́nh nguyện" kư các tờ giấy thôi không chống đối việc nhà nước tịch thu đất đai canh tác truyền thống của họ.

-- Con Ho Dam Tac - Nong Duc Manh (Con_Ho_Dam_Tac@hn.vnn.vn), December 04, 2003