LÀM THẾ NÀO ĐỂ CHỐNG THAM NHŨNG?

Phan Thân, Tạp Chí Xây Dựng Đảng, số 03-2001 Đại hội toàn quốc lần thứ VI của Đảng đă xác định: "Thái độ của Đảng ta trong việc đánh giá t́nh h́nh là nh́n thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói rơ sự thật"(1). Tôi nghĩ rằng, nh́n thẳng vào sự thật đă khó, đánh giá đúng sự thật c̣n khó hơn, nói rơ sự thật lại càng khó nữa. Vậy mà Đảng ta đă làm được điều đó. V́ vậy, toàn dân tin tưởng vào Đảng, đây là nhân tố tạo sức mạnh, làm nên thành tựu to lớn, rất quan trọng của 15 năm đổi mới. Đáng tiếc, trong cuộc chiến chống tham nhũng, lăng phí, quan liêu chúng ta chưa thu được kết quả như mong muốn.

Là người dân, tôi cho rằng, muốn điều trị được bệnh hiểm nghèo phải có 4 điều kiện: Thầy thuốc giỏi và tốt bụng; thuốc tốt và đủ; quyết tâm chiến thắng bệnh tật của người bệnh; sự quan tâm chăm sóc, an ủi, động viên của người thân. Tương tự như vậy, trên mặt trận chống tham nhũng, lăng phí, quan liêu chúng ta phải có cán bộ giỏi, phải t́m đúng nguyên nhân tham nhũng, trên cơ sở đó có giải pháp hữu hiệu để pḥng và chống. Nghị quyết Đại hội VI ghi: "Thi hành những biện pháp có hiệu lực trừ diệt các tệ hối lộ, cửa quyền, loại bỏ và nghiêm trị những phần tử biến chất lợi dụng danh nghĩa đảng và chính quyền để đục khoét của nhân dân, áp bức quần chúng"(2). Đại hội VIII của Đảng cũng nêu rơ: "Tiến hành kiên quyết thường xuyên và có hiệu quả chống tệ tham nhũng trong bộ máy nhà nước, trong các ngành các cấp từ trung ương đến cơ sở... Đấu tranh chống tham nhũng gắn với đấu tranh chống buôn lậu, lăng phí, quan liêu"(3).

Sau nhiều năm các cấp uỷ đảng, chính quyền đều nêu quyết tâm chống tham nhũng nhưng tham nhũng không những không được đẩy lùi mà c̣n có nguy cơ gia tăng. Đại hội IX nhận định: "T́nh trạng tham nhũng, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống ở một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên là rất nghiêm trọng. Nạn tham nhũng kéo dài trong bộ máy của hệ thống chính trị và trong nhiều tổ chức kinh tế là một nguy cơ lớn đe dọa sự sống c̣n của chế độ ta"(4). Tôi hoàn toàn nhất trí với đánh giá đó. Vấn đề ai cũng dễ thấy, chúng ta chống tham nhũng, lăng phí, quan liêu chưa kiên quyết, chưa t́m được giải pháp hữu hiệu. Phải chăng ta chưa có cán bộ giỏi, hay v́ "tướng" chưa hết ḷng "xông trận". Tôi cho rằng, người đứng đầu các cơ quan trong hệ thống chính trị và cơ quan kinh tế có vai tṛ quyết định đối với sự thành bại của cuộc đấu tranh chống tham nhũng, lăng phí. Khi kỷ cương, kỷ luật chặt chẽ, nhân dân muôn người như một, lại có người đứng đầu sáng suốt, tài giỏi th́ chắc rằng cuộc đấu tranh sẽ giành được thắng lợi.

Từ nhận thức về mối quan hệ giữa người đứng đầu với tổ chức, tôi kiến nghị: Lập uỷ ban quốc gia chống tham nhũng, lăng phí, quan liêu từ trung ương đến cơ sở. Đồng thời xây dựng chương tŕnh, kế hoạch cụ thể chống tham nhũng. Thực hiện làm điểm từng vụ việc, từng địa phương sau đó rút kinh nghiệm nhân ra diện rộng, khắc phục cách làm chung chung, tràn lan như hiện nay. Các phương tiện thông tin đại chúng cần tích cực hơn nữa vào cuộc đấu tranh này.

"Chống tham nhũng, lăng phí là vấn đề nóng bỏng, trọng tâm cần tập trung giải quyết"(5). Đại hội IX đă nêu nhiều biện pháp kiên quyết để chống tham nhũng, nhưng đă sau 9 tháng những biện pháp đó vẫn chưa được cụ thể hoá, chưa có chương tŕnh hành động cụ thể ở nhiều cấp, nhiều ngành, thậm chí có đơn vị c̣n làm trái, làm sai.

Phải nói rằng, quyết tâm của chúng ta đă có, nhưng mới chủ yếu trên nghị quyết, lời nói, c̣n hành động chưa nhiều. Thực tế cho thấy, hầu hết các vụ tham nhũng bị phát hiện là nhờ nhân dân hoặc các phương tiện báo chí tố cáo. Nghị quyết nhận định tham nhũng kéo dài, nghiêm trọng, nhưng khi tiến hành tự phê b́nh và phê b́nh th́ hầu như không thấy tham nhũng đâu cả. Mâu thuẫn này do đâu? Đó là do "một số cán bộ chủ chốt các cấp chưa tự giác tự phê b́nh và phê b́nh, chưa làm gương cho cán bộ, đảng viên trong đấu tranh chống tham nhũng"(6). Một câu hỏi đặt ra là: Phải chăng chính họ cũng dính vào tham nhũng?

Thực tế đă chứng tỏ: Nếu chỉ dựa vào tự phê b́nh và phê b́nh trong Đảng để phát hiện tham nhũng th́ chưa đủ mà phải dựa vào dân.

Vừa qua chúng ta chưa thật sự dựa vào dân để thống tham nhũng, lăng phí. Bọn tham nhũng thường dựa thế lực có chức, quyền. V́ vậy cần phải có tổ chức chuyên trách theo hệ thống để kết hợp với các cấp uỷ đảng, chính quyền phát động nhân dân phát hiện, đấu tranh chống tham nhũng, lăng phí. Làm được như vậy th́ tham nhũng, lăng phí nhất định sẽ được ngăn chặn, đẩy lùi.

-- vovanloc (vovanloc@hellokitty.com), December 13, 2003