Những vi phạm luật pháp trong vụ án Nguyễn Vũ B́nh

Friday, May 14, 2004 4:22:27 PM -

Nguyễn Vũ B́nh 35 tuổi, tốt nghiệp khoa Kinh tế Chính trị trường Đại học Hà Nội, nguyên biên tập viên tạp chí Cộng Sản đă bị ṭa án Hà Nội kết án 7 năm tù và 3 năm quản chế về tội gián điệp trong một phiên xử kín và chớp nhoáng ngày 31-12-2003.

Cũng như bản án Nguyễn Khắc Toàn ngày 20-12-2002 và bản án Phạm Hồng Sơn ngày 18-6-2003, bản án gián điệp Nguyễn Vũ B́nh đă vi phạm nghiêm trọng luật pháp và hiến pháp quốc gia cũng như các công ước quốc tế mà Việt Nam đă kư kết tham gia. Ngoài ra, với bản án này nhà cầm quyền Hà Nội đă vi phạm và tước đoạt của bị can những quyền tự do căn bản, như tự do phát biểu, tự do thông tin, tự do thân thể, tự do lập hội, tự do lập đảng, quyền tham gia quản lư nhà nước và quyền tố cáo những hành vi lạm quyền của nhà nước.

I. TRẦN THUẬT NỘI VỤ

Theo bản cáo trạng Nguyễn Vũ B́nh bị kết tội về những hành vi sau đây:

Ngày 2-9-2000 bị can đệ đơn xin thành lập Đảng Tự Do Dân Chủ kèm theo bài nhận định “Việt Nam và con đường phục hưng đất nước”. Theo tác giả, Việt Nam hiện nay đang đứng trước một cuộc khủng hoảng toàn diện về chính trị, kinh tế và xă hội. Trong tương lai không xa sẽ có cuộc thay đổi về chế độ xă hội. Do đó, sự có mặt của một chính đảng đối lập là yêu cầu tất yếu để giảm thiểu những tổn thất của nhân dân trong quá tŕnh thay đổi. V́ tương lai của đất nước và lợi ích của dân tộc, tác giả xin thành lập Đảng Tự Do Dân Chủ.

Khoảng 2 năm sau, ngày 19-7-2002, theo lời yêu cầu của bà Lora Sanchez, dân biểu Quốc hội Hoa Kỳ, Nguyễn Vũ B́nh đă viết một bản điều trần về t́nh trạng nhân quyền tại Việt Nam, tường tŕnh về những vụ đàn áp nhân quyền mới nhất tại Việt Nam. Thực ra tác giả chỉ sao chép bản kiến nghị tập thể ngày 6-7-2002 của gần 20 chiến sĩ dân chủ, thuộc các thành phần cách mạng lăo thành, cựu chiến binh và trí thức văn nghệ sĩ gửi phe lănh đạo đảng, nhà nước, chính phủ và quốc hội. V́ không nhận được phúc đáp, sau một thời gian, phe dân chủ đă chuyển bản kiến nghị tập thể lên Internet để phổ biến cho cộng đồng nhân loại văn minh.

Những vi phạm nhân quyền điển h́nh trong bản điều trần ngày19-7-2002 liên quan đến vụ bắt giam ông Vũ Cao Quận v́ những bài viết của ông về nhân quyền; vụ cướp đoạt bản ghi chép những cảm nhận của Tướng Trần Độ; vụ các ông Phạm Quế Dương, Trần Khuê, Hoàng Minh Chính cùng khoảng 20 chiến sĩ dân chủ bị bắt bớ hay sách nhiễu khi nộp đơn xin thành lập Hội nhân dân chống tham nhũng; những vụ đấu tố các ông Hoàng Minh Chính, Phạm Quế Dương, Nguyễn Thanh Giang, Lê Chí Quang; vụ chặn bắt và quản thúc nhà thơ Bùi Minh Quốc sau chuyến đi t́m hiểu về vụ nhượng đất biên giới Bắc Việt; vụ bộ văn hóa và thông tin truy tầm và tiêu hủy một số sách của những người dân chủ; vụ bắt giam độc đoán các chiến sĩ trẻ trong nhóm dân chủ như Nguyễn Khắc Toàn, Lê Chí Quang và Phạm Hồng Sơn; vụ cắt điện thoại của các ông Hoàng Minh Chính, Phạm Quế Dương, Hoàng Tiến, Trần Khuê, Trần Dũng Tiến, Hà Sĩ Phu, Nguyễn Đan Quế, Bùi Minh Quốc, Nguyễn Thanh Giang, Nguyễn Vũ B́nh; vụ sách nhiễu và bắt giam các tín đồ và các nhà lănh đạo các tôn giáo...

Trong phần kết luận Nguyễn Vũ B́nh đề nghị một số biện pháp khả dĩ có thể hạn chế, ngăn chặn và tiến tới xóa bỏ t́nh trạng vi phạm nhân quyền. Ngoài ra anh c̣n bày tỏ sự cảm kích đối với các vị dân biểu Quốc hội Hoa Kỳ trong việc thông qua Dự luật Nhân quyền cho Việt Nam với 410 phiếu thuận và 1 phiếu chống.

II. TRANH LUẬN PHÁP LƯ

Trong chế độ dân chủ pháp trị các yếu tố cấu thành tội gián điệp phải được luật pháp quy định minh bạch, không quá bao quát và không mơ hồ. Ṭa án phải áp dụng luật pháp không cưỡng ép, phải giải thích h́nh luật chặt chẽ và không xuyên tạc.

Chiếu Điều 15 Công ước quốc tế về những quyền dân sự và chính trị: “Không ai có thể bị kết án về một tội h́nh sự do những điều ḿnh đă làm, nếu những điều ấy không cấu thành tội h́nh sự chiếu theo luật pháp quốc gia hay luật pháp quốc tế hiện hành. Luật pháp quốc tế là những nguyên tắc luật pháp tổng quát được thừa nhận bởi cộng đồng các quốc gia”.

Theo luật pháp phổ thông và h́nh luật đối chiếu, tại các quốc gia dân chủ văn minh, muốn cấu thành tội gián điệp phải hội đủ 4 yếu tố:

1) Cung cấp các tin tức tài liệu liên quan đến an ninh quốc gia (như các bí mật quân sự, bí mật quốc pḥng, bí mật nguyên tử)

2) Cho nước ngoài (cho một ngoại bang thù địch)

3) Để nước này sử dụng chống lại quốc gia

4) Và gây nguy hại cho quốc gia

Đạo luật Gián điệp Hoa Kỳ quy định tội gián điệp với đầy đủ 4 yếu tố tội trạng ghi trên:

Điều 793 phạt tối đa 10 năm tù tội gián điệp bằng cách cung cấp các tin tức tài liệu về an ninh quốc pḥng cho nước ngoài để nước này sử dụng chống lại quốc gia và gây nguy hại cho quốc gia.

Điều 794 phạt đến tử h́nh tội gián điệp trong thời chiến tranh, hay trong trường hợp bị can cung cấp cho nước ngoài các tin tức tài liệu tối quan trọng về an ninh quốc pḥng như các bí mật trong việc chế tạo và điều hành vơ khí nguyên tử. Sở dĩ quốc gia phải chế tài nghiêm khắc tội gián điệp, v́ trong thời chiến tranh, quốc gia đang phải chiến đấu cho sự sống c̣n của ḿnh. Hơn nữa các bí mật nguyên tử cung cấp cho ngoại bang, có thể được ngoại bang sử dụng, đe dọa đời sống của hàng triệu đồng bào. V́ an ninh của quốc dân và sự tồn vong của đất nước, quốc gia phải chế tài tội gián điệp bằng h́nh phạt đến tử h́nh. Đây là một biện pháp tự vệ chính đáng.

Tại Việt Nam, do sự quy định các yếu tố tội trạng quá bao quát và mơ hồ, Điều 80 H́nh luật đă vi phạm luật pháp quốc gia và những nguyên tắc luật pháp phổ thông, đồng thời vi phạm hiến pháp quốc gia và các công ước quốc tế mà Việt Nam đă kư kết tham gia.

- VI PHẠM LUẬT PHÁP QUỐC GIA VÀ NHỮNG NGUYÊN TẮC LUẬT PHÁP PHỔ THÔNG.

Trong Bộ luật H́nh sự ban hành năm 1997, Điều 80 nằm trong Phần các tội phạm, Chương 1 Mục A nói về “Các tội đặc biệt nguy hiểm xâm phạm an ninh quốc gia”. Cũng như tội phản quốc và tội phản nghịch (hoạt động nhằm lật đổ chính quyền), tội gián điệp có thể phạt đến tử h́nh. Do đó muốn cấu thành tội gián điệp phải có yếu tố xâm phạm an ninh quốc gia. Chẳng hạn như cung cấp cho ngoại bang những bí mật quân sự (liên quan đến an ninh quốc gia) để ngoại bang sử dụng chống lại quốc gia và gây nguy hại cho quốc gia. Theo luật pháp phổ thông nếu đương sự chỉ cung cấp cho nước ngoài những tin tức tài liệu không phải là bí mật quốc pḥng hay không liên quan đến an ninh quốc gia th́ không phạm tội gián điệp.

Điều 80 Khoản 1 Điểm C H́nh luật phạt từ 12 năm tù đến tử h́nh:

1. Hành vi cung cấp các bí mật nhà nước cho nước ngoài, 2. Hành vi cung cấp các tin tức tài liệu khác (không thuộc bí mật nhà nước) cho nước ngoài, để nước này sử dụng chống nhà nước Việt Nam.

a) Như vậy Điều 80 đă không quy định yếu tố xâm phạm an ninh quốc gia trong tội gián điệp. Do đó nó đi trái với tinh thần và bản văn của chương nói về các tội đặc biệt nguy hiểm xâm phạm an ninh quốc gia. V́ chỉ trong trường hợp có sự nguy hiểm đặc biệt xâm phạm an ninh quốc gia, luật pháp mới có thể quy định, và ṭa án mới có thể tuyên h́nh phạt tử h́nh cho tội gián điệp.

Dầu là bí mật nhà nước, những tin tức cung cấp cho nước ngoài, nếu không liên quan đến an ninh quốc gia, cũng không phải là yếu tố cấu thành tội gián điệp.

Chỉ riêng về điểm này Điều 80 H́nh luật đă vi luật v́ đi trái tinh thần và bản văn luật pháp nơi chương nói về các tội xâm phạm an ninh quốc gia (nay là Chương 11 Bộ luật H́nh sự 1999).

Sở dĩ có sự vi luật v́ nhà làm luật đă quy định những yếu tố tội trạng quá bao quát và mơ hồ. Thay v́ đ̣i phải có yếu tố xâm phạm an ninh quốc gia, Điều 80 chỉ đề cập đến hành vi cung cấp cho nước ngoài những bí mật nhà nước hay những tin tức tài liệu khác, để nước này sử dụng chống lại nhà nước Việt Nam.

b) Yếu tố chống lại nhà nước cũng quá bao quát và mơ hồ. Nó có thể chỉ là một bài viết phê phán chủ thuyết Mác Lê, hay phê phán chính sách kinh tế nhà nước không liên quan đến an ninh quốc gia. Theo luật pháp phổ thông ngoài yếu tố chống lại nhà nước phải có yếu tố gây nguy hại cho nhà nước.

c) Trong chế độ độc tài cộng sản, đảng lănh đạo nhà nước. Do đó bí mật của đảng cũng là bí mật nhà nước, dầu rằng bí mật này chỉ che dấu những hành vi tham nhũng lạm quyền của phe lănh đạo, hay những tranh chấp nội bộ trong đảng. V́ vậy bí mật nhà nước không nhất thiết là bí mật quốc pḥng cần phải bảo vệ.

Vả lại bí mật nhà nước đă được giải thích tùy tiện. Trong vụ án Hà Sĩ Phu năm 1996, bản phúc tŕnh của Vơ Văn Kiệt gửi trung ương đảng bộ đă được coi là bí mật nhà nước. Cho đến cuối năm 2001, Hiệp ước biên giới Việt Trung (1999) và Hiệp ước vịnh Bắc Bộ (2000) kư kết lén lút cũng được coi là mật ước hay bí mật nhà nước.

d) Những tin tức tài liệu khác có tính quá bao quát, v́ liên hệ đến tất cả các sinh hoạt quốc gia về tôn giáo, chính trị, kinh tế, xă hội, văn hóa, giáo dục v.v...

Thí dụ khi một kư giả phổ biến cho chính giới Hoa Kỳ những tin tức liên quan đến việc nhà cầm quyền Hà Nội vi phạm nhân quyền (như đàn áp đối lập, đàn áp tôn giáo), để Hoa Kỳ sử dụng tại Ủy ban Nhân quyền Quốc hội, th́ người kư giả này có thể bị ṭa án Việt Nam kết án tử h́nh về tội gián điệp!

Đó chính là trường hợp của Nguyễn Vũ B́nh.

e) Nếu quốc hội đă soạn thảo Điều 80 vi luật bằng cách quy định các yếu tố tội trạng quá bao quát và mơ hồ, th́ ṭa án đă áp dụng luật pháp tùy tiện và giải thích luật pháp xuyên tạc để tuyên những bản án tiền chế theo chỉ thị của đảng cộng sản.

Thay v́ phải có sự cung cấp tin tức tài liệu cho nước ngoài, ṭa án đă phạt bị can chỉ v́ đă cung cấp tin tức tài liệu ra nước ngoài cho một số “phần tử phản động”.

f) Thông thường công tác gián điệp nhằm lén lút, giấu giếm cung cấp cho một quốc gia thù địch các bí mật quốc pḥng liên quan đến sự an ninh và pḥng thủ quốc gia. Không ai làm gián điệp mà lại công khai phổ biến những tin tức, tài liệu t́nh báo trên Internet cho hàng triệu người hay biết!

-VI PHẠM HIẾN PHÁP QUỐC GIA VÀ CÔNG ƯỚC QUỐC TẾ

Khi gửi bản điều trần cho Quốc hội Hoa Kỳ, Nguyễn Vũ B́nh chỉ hành sử những dân quyền và nhân quyền ghi trong hiến pháp quốc gia và công ước quốc tế. Đó là quyền tự do phát biểu và tự do thông tin được long trọng xác nhận nơi điều 69 Hiến pháp Việt Nam và Điều 19 Công ước Quốc tế về Những Quyền Dân Sự và Chính Trị.

Năm 1977, Việt Nam gia nhập Liên Hiệp Quốc nên có nghĩa vụ pháp lư phải tôn trọng và thực thi Hiến chương Liên Hiệp Quốc (1945), Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền (1948), và Phụ đính Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền (1998).

Năm 1982 Việt Nam kư kết tham gia Công ước quốc tế về những Quyền Dân sự và Chính trị. Công ước quốc tế này đă được quốc hội phê chuẩn nên có giá trị là một hiệp ước quốc tế, và có hiệu lực cao hơn hiến pháp và luật pháp quốc gia.

1) Điều 19 Công ước Quốc tế bảo đảm cho mọi người “quyền được tự do phát biểu, tự do phổ biến các tin tức, ư kiến bằng mọi phương tiện truyền thông, không kể biên giới quốc gia. Việc hành sử quyền tự do phát biểu chỉ bị giới hạn bởi luật pháp, v́ nhu cầu bảo vệ an ninh quốc gia”.

V́ không quy định yếu tố xâm phạm an ninh quốc gia trong tội gián điệp, điều 80 H́nh luật đă vi phạm Hiến pháp Quốc gia (Điều 69) và vi phạm Công ước Quốc tế (Điều 19).

2) Trong các quốc gia dân chủ, ṭa án được thiết lập để ban phát công lư cho người dân, và luật pháp được ban hành để bảo vệ sinh mạng, tự do, danh dự và tài sản cho mọi người. Tại Việt Nam ngày nay, quốc hội thông qua những điều luật không minh bạch, và ṭa án xét xử không công minh. Do đó quyền tự do thân thể và an ninh thân thể của người dân quy định trong Điều 71 Hiến pháp Quốc gia và Điều 9 Công ước Quốc tế, đă bị vi phạm thô bạo.

Phụ đính Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền (1998) (ban hành nhân dịp kỷ niệm 50 năm Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền) trong phần mở đầu đă xác nhận nhu cầu “hợp tác giữa các quốc gia nhằm góp phần loại trừ hữu hiệu các vi phạm nhân quyền và những quyền tự do căn bản của người dân. V́ quốc gia có trách nhiệm tiên khởi phải đề xướng và bảo vệ nhân quyền và những quyền tự do căn bản”.

Điều 6 Phụ đính Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền thừa nhận cho mọi người quyền tự do công bố, phổ biến và thông tri cho người khác (và cho nước ngoài), những tin tức ư kiến về nhân quyền và vi phạm nhân quyền.

Do đó quyền của Nguyễn Vũ B́nh trong việc cung cấp cho Quốc hội Hoa Kỳ bản điều trần về t́nh trạng nhân quyền tại Việt Nam, đă được Liên Hiệp Quốc thừa nhận và bảo vệ.

Bản cáo trạng trách cứ Nguyễn Vũ B́nh đă viết một số bài có tác dụng chống phá nhà nước, như bài “Việt Nam và con đường phục hưng đất nước”, “Thư gửi Bộ Chính trị một số vấn đề giải tŕnh bổ sung và kiến nghị”, và đặc biệt là bản “Điều trần về t́nh trạng nhân quyền tại Việt Nam”.

Về mặt pháp lư những bài viết này, dầu mang nội dung chống đối chính quyền, vẫn được bảo vệ bởi Hiến pháp Quốc gia (Điều 69) bởi Phụ đính Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền (Điều 6), và bởi Công ước Dân sự Chính trị (Điều 19).

Hơn nữa khi phổ biến các bài viết, Nguyễn Vũ B́nh chỉ hành sử hợp pháp quyền tham gia chính quyền được thừa nhận trong Điều 53 Hiến pháp và Điều 25 Công ước Dân sự Chính trị.

Tham gia chính quyền có thể trực tiếp bằng cách ứng cử vào các chức vụ công cử, gián tiếp bằng cách bầu lên các đại biểu dân cử, hay gửi thỉnh nguyện lên nhà cầm quyền yêu cầu sửa đổi đường lối chính sách quốc gia. Điều 53 Hiến pháp bảo đảm cho công dân quyền tham gia quản lư nhà nước, quyền tham gia thảo luận về các vấn đề chung của đất nước, cũng như quyền lập kiến nghị với nhà cầm quyền.

Ngoài ra chiếu Điều 74 Hiến pháp và Điều 2 Công ước Dân sự Chính trị, công dân có quyền khiếu nại, khiếu kiện và tố cáo các nhân viên hay cơ quan nhà nước về những hành vi lạm quyền để đ̣i bồi thường thiệt hại.

Do đó tố cáo những vi phạm nhân quyền trước ṭa án Việt Nam, trước Quốc hội Việt Nam hay trước Quốc hội Hoa Kỳ, không phải là hành vi phạm pháp và lẽ tất nhiên không phải là hành vi gián điệp.

Về mặt chính trị và ngoại giao, Hoa Kỳ không phải là một nước thù địch với Việt Nam. Từ năm 1977 Hoa Kỳ đă không sử dụng quyền phủ quyết để ngăn cản Việt Nam gia nhập Liên Hiệp Quốc. Hoa Kỳ đă đơn phương băi bỏ cấm vận và thiết lập bang giao với Việt Nam. Mới đây Hoa Kỳ đă dành cho Việt Nam quy chế tối huệ quốc và đă kư Hiệp ước Thương măi với Việt Nam để tạo cơ hội cho Việt Nam phát triển.

Tham gia Hội nhân dân chống tham nhũng với Phạm Quế Dương và Trần Khuê, hay đệ đơn xin thành lập Đảng Tự Do Dân Chủ đối lập, cũng không phải là những hành vi gián điệp phạm pháp. V́ Điều 69 Hiến pháp và Điều 22 Công ước Dân sự Chính trị đă thừa nhận cho người dân quyền tự do lập hội (hội dân sự) như Hội nhân dân chống tham nhũng và quyền tự do lập đảng (hội chính trị) như Đảng Tự Do Dân Chủ. Với trào lưu dân chủ toàn cầu hóa, việc thành lập các chính đảng đối lập công khai và hợp pháp tại Việt Nam là một nhu cầu thiết yếu trong việc thiết lập chế độ dân chủ pháp trị.

Nguyễn Vũ B́nh là chiến sĩ tiền phong trên mặt trận dân chủ. Rồi đây khi cách mạng dân chủ thành công, anh sẽ là một trong những người có công đầu trong việc khởi xướng chế độ dân chủ đa đảng.

V́ những lư do nói trên, bản án tuyên phạt Nguyễn Vũ B́nh 7 năm tù và 3 năm quản chế về tội gián điệp, chẳng những vi hiến, vi luật mà c̣n vi phạm và tước đoạt của bị can những nhân quyền và những quyền tự do căn bản ghi trong hiến pháp quốc gia và công ước quốc tế.

Ṭa án cộng sản đúng là ṭa án của loài đại thử, và luật pháp cộng sản là luật rừng xanh của loài cầm thú.

TM ỦY BAN LUẬT GIA BẢO VỆ DÂN QUYỀN

LS Nguyễn Hữu Thống

-- VN_QuangPhuc (VN_QuangPhuc@yahoo.com), May 16, 2004