C� lẽ trong k� ức cũa những người miền Nam sau 1975, c�n lại những g� về Tam �ảo chỉ l� g�i thuốc l� kh�ng c�n( kh�ng đầu lọc) Tam �ảo. T�i c� dịp gh� Tam �ảo v�o th�ng 7 2003. �ặc sản ở Tam �ảo t�i thấy l� ngọn rau su, s�o l�n với tỏi ăn rất ngon, sau đ� l� cuốc bộ xuống 600 bậc thang để tắm Th�c Bạc. Tuyệt Vời !!!!. V� đ�y l� những h�nh ảnh ch�nh tay t�i chụp...

Ở M�ng C�i về, nghỉ một h�m t�i đi Tam �ảo. Tam �ảo kh�ng xa, c�ch H� Nội tr�n 80 c�y số, xe m�y đi về trong ng�y thong thả. Tam �ảo l� nơi nghỉ m�t như Bạch M� Sapa, do c�ng tr�nh x�y dựng của người Ph�p trước đ�y.

Thị Trấn ch�nh ở Tam �ảo

Từ Thị Trấn Vĩnh Y�n rẽ phải theo đường M� Linh l�n Tam �ảo. Từ ch�n đ�o l�n đến đỉnh 13 km, dễ đi kh�ng cheo leo như đường l�n Bạch M�. Hơn nửa đ�o l� rừng th�ng kh�ng đều, chỗ gi� chỗ non, um t�m kh�ng tho�ng như đồi th�ng �� Lạt, nhưng cũng kh�ng rậm kiểu rừng gi�. Xe m�y chạy hơn 30 ph�t mới l�n đỉnh, tuy vậy giới bu�n b�n, họ vui vẻ mang x�ch h�ng h�a, từng đo�n đi ch�n kh�ng l�n đ�o, kh�ng c� g� mệt nhọc. Du kh�ch, đi 500 m�t, chắc kh�ng c�n cất bước nổi. Dốc phố Cầu M�y Sapa (1) chỉ một đoạn m� l�n xuống hai v�ng đ� hết hơi. Lưng chừng đ�o nh�n xuống, cảnh rất đẹp, b�n phải c� hồ nước xanh bao la, nh� cửa điểm một v�i, ruộng l�a ngả v�ng. Chưa đến đỉnh đ� thấy m�t, trời kh�ng trong nhưng kh�ng thấy sương m�. Nhiều nh� x�y cất kh�ng đều, l�p th�p từng vạt quanh ch�n đồi dần l�n. Tr�n đỉnh l� rừng nguy�n sinh, nhiều c�y cao, những t�a nh� thời T�y c�n lại, những kh�ch sạn, restaurant mới x�y: Kh�ch Sạn Anh ��o, Phượng Linh Hotel, Tam �ảo Night Club, Kh�ch Sạn Bưu �iện... Nh�n chung, cũ mới kh�ng c� g� chỏi nhau. Kh�ng như những c�ng tr�nh x�y dựng ở c�c đ� thị dưới đồng bằng m� lối kiến tr�c v� m�u sắc lắm khi rất tr�i ngược.

Theo sử liệu th� Tam �ảo được biết từ thời L�-Trần (thế kỷ 13), m�i đến đầu thế kỷ 20, từ năm 1904 đến 1906, người Ph�p biến Tam �ảo th�nh khu nghỉ m�t, c� 200 biệt thự. T�i hơi ngạc nhi�n con số 200, Sapa, Bạch M� cũng 200 biệt thự với đầy đủ c�c sinh hoạt cho đời sống h�ng ng�y: Chợ b�a, bưu điện...

Tam �ảo dễ hiểu khi được giải th�ch: C� 3 đỉnh n�i nổi l�n như 3 h�n đảo: �ỉnh B�n Thạch (giữa) cao tr�n 1,300 m�t, đỉnh Thi�n Thị (chợ trời) b�n tr�i c� th�p truyền h�nh cao 93 m�t, đỉnh Ph� Nghĩa 1,400 m�t b�n phải. D�y n�i Tam �ảo d�i 50 km v� rộng tr�n 10 km. �ặc t�nh chung những địa điểm cao tr�n ngh�n m�t đều giống nhau, kh� hậu m�t quanh năm, rừng nguy�n sinh thảm thực vật nhiều chủng loại, nhiều th� hiếm qu�. �i v�o nghi�n cứu th� Tam �ảo c�n nhiều chuyện lắm. Nhưng, gi� trị của Tam �ảo, của Bạch M�, của Sapa l� những g� trực tiếp đến với con người, nhất l� du kh�ch. Du kh�ch kh�ng c� th� giờ hay phương tiện để �đ�o s�u nghi�n cứu� m� chỉ cảm nhận, thưởng thức d�ng vẻ của thi�n nhi�n hoặc những c�ng tr�nh của ch�nh con người, những m�n do con người biến chế l�m ra tại chỗ. Lần đi Sapa mấy năm trước, l�c l�n Th�c Bạc (c�ch Sapa 14 km về L�o Cai), c� m�n Cơm Lam thịt heo nướng, ăn một lần kh�ng bao giờ qu�n. Cơm Lam ở H� Nội hoặc ngay đầu dốc Nh� Thờ Sapa, kh�ng ngon thơm bằng. M�n thịt heo nướng th� nhất định kh�ng đ�u c�, v� heo l� giống nhỏ x�u, đen thui m� người D�n Tộc nu�i thả ngo�i rừng.

T�i v�o một kh�ch sạn gọi cốc c� ph�, kh�ng kh� l�nh lạnh, một cốc c� ph� n�ng để nghỉ ch�n, th� vị lắm. Phải chờ gần 20 ph�t mới c� người ra hỏi, v� với cung c�ch mệt mỏi ế h�ng của tiếp vi�n, cốc c� ph� trở n�n nhạt nhẽo, cảnh tr� k�m đậm đ�. Người bạn đồng h�nh bảo: ���y l� kh�ch sạn nh� nước�.

Chơi Tam �ảo c�n Xuống Th�c Bạc (hơn 600 bậc), l�n Thang M�y, qua cầu ��i Tuyết... nếu c� sức th� c�n nhiều thứ b�y vẽ kh�c nữa. Cảnh tr� ở Tam �ảo, tr�n cao nh�n xuống, những chỗ thấp, dọc theo con đường uốn lượn quanh co, đều được kh�i th�c trồng trọt, n�o su h�o, rau cải, chuối m�t... vườn c�y xen lẫn nh� cửa tuy kh�ng thứ lớp nhưng cho một bức họa cũng hay.

Th�c Bạc ở Tam �ảo

�ời sống ở Tam �ảo, c� tập trung hơn, nhiều d�n hơn trong khi Bạch M� th� hoang vắng, Sapa gần như thị trấn đồng bằng. Ngay đầu những con dốc, chợ tr�i c�y họp d�i d�i. Chuối, m�t, măng, ngọn su h�o, mận, giống mận lớn quả. Người H� Nội l�n Sapa thường mang mận về từng th�ng, họ bảo mận Sapa ngon. T�i ngại tr�i c�y n�n kh�ng d�m thử. Những buồng chuối v�ng �ng, quả nhỏ như chuối cau ở Huế. T�i hỏi mua một buồng:

- Chuối g�, c� ngon kh�ng c�?

- Chuối ngự, ngon lắm b�c ạ.

Chuối ngự l� chuối vua ăn tất nhi�n l� đặc biệt, t�i x�ch một buồng về l�m qu�. Anh bạn lấy mấy b� ngọn su về luộc chắm tương. Ch�ng t�i lần xuống Suối Bạc, đi được mấy chục bậc th� gặp mấy người ngược l�n:

- Dưới suối c� g� lạ kh�ng?

- Chả c� g�, mệt hết hơi th� c�.

Nghe vậy, t�i thối lui, lại một d�ng suối r�c r�ch, kiểu Suối V�ng ở Y�n Tử, nhưng nghĩ đến l�n xuống 600 bậc th� đi cũng chẳng b� c�ng. T�i chợt nhớ l�c đi l�n N�i Rồng Sapa, v� 15 ngh�n, tờ rơi quảng c�o: Vườn Lan độc đ�o, n�o Trạm Vi Ba, n�o Cổng Trời, n�o Hang N�i v.v... H�m ấy quả thật leo muốn hết hơi m� qua mấy vườn lan tưởng như lau l�ch, cỏ dại trồng chơi, chẳng c� g� đ�ng chi�m ngưỡng. Gặp hai b� đang ngồi nghỉ mệt t�i hỏi:

- Hai b� đ� l�n tr�n kia chưa?

- Rồi, chả c� g�, chỉ mệt.

- V�ng lan huệ vầy m� xem c�i g�? T�i sẽ viết b�i b�o mới được.

Nghe thế hai b� đ�ng đ�ng tr�t cơn bực tức l�n t�i:

- T�i m� viết được t�i chửi cha ch�ng n�.

Th�ng cảm nỗi bất m�n của hai b�, hẳn l� hai b� kh�ng v� tiếc 15 ngh�n đồng m� tiếc c�ng sức leo tr�o để chẳng c� g� đ�ng xem. T�i n�i với người bạn nhỏ: �Th�i ta cũng kh�ng n�n tiếp tục. Chụp �t ảnh ở đ�y rồi xuống�. Người m�nh c� t�nh ưa th�u dệt, nơi n�o cũng n�i Rồng, thang M�y, ao Ti�n, hồ Mộng... nghe m� n�o nức, đến chẳng c� g�. C�i đ�ng n�i, đ�ng quan t�m th� lại bỏ qua.

C� G�i Miền Sơn Cước đang mơ đến...��m Thấy Ta L� Th�c �ổ

Tam �ảo c� những chỗ n�n mở rộng san bằng l�m nơi đứng ngắm cảnh lại kh�ng l�m, đến với thi�n nhi�n m� cứ ph� trương những tiến bộ khoa học, như vậy l�m ao đ�p ứng �mục đ�ch y�u cầu�?... Những t�a nh� nhiều tầng theo lối T�y, ẩn hiện sau những t�ng c�y, tr�n nhiều độ cao kh�c nhau, qua lớp sương m� rất nhẹ, t�i thấy đẹp lắm, đẹp v� c� vẻ huyền b�. N�i rừng m� s�ng sủa văn minh qu� sẽ k�m phần th� vị.

T�i xuống những con đường quanh khu Tam �ảo, t�m v�i vị tr� chụp ảnh, nh�n những đoạn đường ngoằn ngo�o, m�i ng�i đỏ ẩn dưới t�ng c�y xanh, tr�ng rất hay, kh�ng g� cũng l�m cho t�m hồn tho�ng đạt hơn l� đi giữa th�nh phố bụi bặm ồn �o. T�i lại tho�ng nghĩ cảm ơn người Ph�p về những c�ng tr�nh nh� cửa, đường s�. T�m hồn người Ph�p l�c n�o cũng đầy thơ mộng trong khi người Mỹ thẳng băng cứng ngắc như g�c thước thợ. Nếu kh�ng thế, l�m sao c� đoạn đường đẹp cho t�i tấm ảnh n�y. Người Mỹ l�m đường th� c�ng lắm đổi dốc một hai lần, chạy thẳng một hơi l�n đỉnh chứ kh�ng ngoằn ngo�o kiểu giun b�. Cuộc sống m� thứ g� cũng thẳng băng th� c�n g� để n�i.

V�o m�a n�ng bức, Tam �ảo l� xứ thần ti�n. L�n Tam �ảo tiện v� �t tốn hơn l�n Sapa m� thời tiết, kh� hậu kh�ng kh�c. Phải c�ng nhận người Ph�p họ rất nhạy b�n trong c�ng cuộc kiếm t�m khai ph� những c�i mới lạ, để n�ng cao đời sống của con người. Sau một m�a mệt nhọc với t�nh to�n kinh doanh, chỉ cần một hai h�m ở Tam �ảo, chắc chắn sức khỏe sẽ mau ch�ng phục hồi, t�m hồn sẽ thư gi�n trẻ ra kh�ng như v�i đầu v�o s�ng b�i th�u đ�m suốt s�ng, tiền hao sức kiệt.

Langbian, Bạch M�, Sapa, Tam �ảo đều do Ph�p m� c�, người m�nh thừa hưởng nhưng lại kh�ng chịu kh� t� bồi, lắm khi c�n l�m cho hư hỏng lu mờ.

-- Kẻ Sĩ Bắc H� (ke_si_bac_ha@yahoo.com), January 04, 2005

Answers

Ở thập ni�n 1930 thời đ�i mươi Bố t�i đ� l�m thầy gi�o ở khu Tam Đảo, đồi n�i, th�c nước cảnh v�t thi�n nhi�n thật đẹp, 1 thị X� sinh đẹp cho du kh�ch.

Đối với CSVN c�i g� cũng bị hủy hoại v� phần lớn bọn I tờ r�t k�m văn h�a, kh�ng hiểu về quản trị th�nh phố đ� để mọi thứ đổ n�t, bọn CSVN l� bọn d�i đục chấm mắm c�y. N�i thă?ng l� bọn mọi rợ chỉ ăn v� ph� hoại th�i

-- (Một Người Việt Nam B�nh Thường @Y�uNh�nD�nKh�ngY�u.ĐCSVN), January 05, 2005.

Bravo KSBH. 4 Stars cho v�n tả cảnh tuyệt dzời, lại c� th�m c� g�i trang �iểm cho rừng n�i, qu� �ẹp. Keep up your good works!

-- Viet Cuong (wilson_beng@yahoo.com), January 05, 2005.

Th�nh thật cảm ơn c�c bạn hiền. Cảm ơn nhiều lắm !!!!!

C�c bạn c� biết rằng t�i mở c�i thread n�y l�n h�ng m�y tiếng đồng hồ để nghe giọng ca kh�n đục, quyến rủ, nghe như lưu luyến 1 c�i g� đ� cũa người ca sĩ da đen Louis Armstrong. Nghe nhac v� nh�n gi�ng Th�c �ổ, trong một căn ph�ng l�m việc tắc hết cả đ�n.

��y l� Sound Track trong phim Good Morning Việtnam cũa Robin Williams. Phim n�y t�i xem đ� rất l�u, �m thanh như đ�u đ�y c�n vang dội tiếng ch�o buổi s�ng cũa anh Robin, một sướng ng�n vi�n ph�t thanh qu�n đội Mỹ. Go.o.o.d Mo.o.o.rning Vietnam !! Nghe sao ma n�n nao lạ !!!!!

Cũng c�n kh�ng tới 1 thang nữa l� T�t nguy�n đ�n. L�ng m�nh nặng chỉu, b�ng khu�n v� thấm buồn . Giao thừa năm n�o t�i cũng đến ch�a để nghe lại tiếng ph�o nổ, m�a l�n. V� nhất l� được cảm gi�c đứng ở một g�c tối n�o đ� nh�n những t� �o d�i tung bay trong gi�.

Hởi những c� g�i Việtnam , em đẹp nh�t l� đ�m giao thừa !!!!

God Bless Việtnam

-- Kẻ Sĩ Bắc H� (ke_si_bac_ha@yahoo.com), January 05, 2005.

hi KSBH ..tui cung thich cai bai what a wonderful world ... nhung hinh nhu sau bien co 11/9 ben NY ...cac ddai phat thanh va tivi dda cung nhau hoi y la khong bao gio phat cai bai hat nay nua .... xin anh neu co the kiem chung lai co ddung hay khong ?.... va sau cai ddot tsunami o Asia ... toi cung nghi la cuoc ddoi chi la nhung chuoi buon ... va khong bao gio cham dut .... any way ...ai co mo*..ai co mong ,dde to tham them cho cuoc ddoi Pls do it .....

-- baclieu 2002 (thomasph75@hotmail.com), January 05, 2005.

Toi khong nghe thay vu nay BL. Co the co 1 vai dai Radio dde nghi the . Louis Armstrong la 1 Ca si noi tieng ve blue music va Jazz, ban nay la 1 trong nhung Top Hit cua anh no se dduoc choi tren cac ddai Radio dai dai.

American Music culture without the voice of Louis Armstrong is a death culture

-- (Len Mang@Yahoo.com), January 06, 2005.

baclieu moi ddi nhâu nha ong ban ve .... nghe anh ban noi ... anh ngu hay ngay ..ba xa anh ta cung than phien la anh tay ngay to nhu la thac ddo lam cho Baclieu nho dden cau tho cua KSBH***************************************************************** Cô Gái Miền Sơn Cước đang mơ đến...Ðêm Thấy Ta Là Thác Ðổ

. +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

hiihihhi thi ra anh ngay to qua ... anh nhu* la thac ddo ...

-- baclieu 2002 (thomasph75@hotmail.com), January 06, 2005.